Aflevering 1: Loopbaanparadox-J en HorizonTaal

Blogserie Loopbaanparadox-J en HorizonTaal

“Wie ben ik?”, “Wat wil ik?”, “Wat kan ik?” En: “Onder welke voorwaarden kan ik zijn wie ik ben en wil zijn?” Loopbaanparadox Jeugd (J) biedt met HorizonTaal een LOB-methodiek die leerlingen op de middelbare school op methodische wijze ondersteunt bij het maken van een goede profiel- en beroepskeuze.

Deze blogserie geeft meer informatie over:
– de theoretische achtergronden van de methodiek HorizonTaal (blog 1-3)
– de praktijk van HorizonTaal (blog 4-6)
– de begeleiding van leerlingen, docenten en scholen door Loopbaanparadox (blog 7-10)
– Loopbaanparadox-J en de (toekomstige) arbeidsmarkt (blog 11).

Blog 1: Wat biedt Loopbaanparadox J met HorizonTaal?
Dit blog beschrijft wat Loopbaanparadox-J met HorizonTaal te bieden heeft.

Elk blog sluit af met een groeivraag. Wanneer hierdoor persoonlijke dilemma’s of ervaringen naar boven komen, is mailen hierover altijd kosteloos mogelijk ( cora@loopbaanparadox.nl ).

Wat biedt Loopbaanparadox-J?
Jongeren van 13 tot 16 jaar hebben vaak een eenzijdig beeld van het beroepsveld en de studierichtingen die naar diverse beroepen leiden. Veel leerlingen ontgaat daardoor de zin van de kennis, vaardigheden en attitudes die hun op school worden aangereikt. Hun studiekeuze na de eerste twee jaar in het voortgezet onderwijs gebeurt daarom vaak op een weinig onderbouwde manier.

Op scholen en bij docenten leeft tegelijkertijd behoefte aan meer kennis en vaardigheden om op een goede en positieve manier met de leerlingen over loopbaanvragen in gesprek te gaan. Die vaardigheden ontbreken nu vaak.

Om op deze ontwikkelingen in te spelen richt Loopbaanparadox-Jeugd zich specifiek op het begeleiden van jongeren en docenten bij het vormgeven van het studie- en beroepskeuzeadvies.

Vroeg investeren in studie- en beroepskeuzeadvies betaalt zich uit. Voortijdige schoolverlating wordt daarmee voorkomen en jongeren ontwikkelen hierdoor meer zelfbewustzijn en zelfstandigheid waardoor ze beter weten wat ze willen.

De methodiek HorizonTaal
Loopbaanparadox-J werkt met de methodiek HorizonTaal – studiekeuze als ontdekking in het voortgezet onderwijs. Deze methode, ontwikkeld door psycholoog en taalkundige Magda Vanmonfoort, wil jongeren bewust bepalen bij hun identiteit en daarmee ook bij hun studie- en/of beroepskeuze.

Horizon staat voor het verbreden van de horizon van leerlingen als het gaat om studie-, beroeps- en loopbaantoekomst. Taal staat voor de ontwikkeling van taalvaardigheden, omdat deze een noodzakelijk onderdeel zijn van de voorbereiding op de beroepspraktijk. Het is van belang om jongeren hierin goed te trainen.

De missie van HorizonTaal sluit naadloos aan op die van Loopbaanparadox-J. De jongere is een unieke mens, met unieke talenten en kansen. Als hij deze ontdekt, kan hij die ook benutten. Omdat de docent hierin een centrale rol speelt, biedt HorizonTaal via een variatie aan didactische werkvormen trainers en docenten de kans om leerlingen hun talenten te laten ontdekken. Dit maakt jongeren spelenderwijs bewust van wie zij ten diepste zijn en willen zijn.

Loopbaanparadox heeft de van oorsprong Vlaamse methode geschikt gemaakt voor het onderwijs op Nederlandse scholen. Ook past ze de methode aan, al naargelang de wensen of eisen van samenwerkende scholen.

De praktijk
Tijdens een les HorizonTaal krijgt een groepje van vier leerlingen de volgende opdracht:

Je bent een maand geleden aangetrokken door het museum op Ellis Island in New York om het archief in orde te maken. In het archief worden alle belangrijke brieven en reglementen bewaard uit de tijd dat in het museumgebouw mensen van over heel de wereld verbleven voordat ze Amerikaans staatsburger werden.

Je heb een aantal steekkaarten gevonden van mensen die tussen 1840 en 1940 vanuit verschillende landen naar Amerika zijn geëmigreerd. Je wilt deze kaarten classificeren, zodat toeristen in het museum kunnen nagaan of er familieleden zijn die vroeger naar Amerika zijn uitgeweken. Hoe ga je deze catalogus opzetten?

Het groepje leerlingen verdeelt de taken. Twee personen leggen de kaarten op alfabetische volgorde achternaam. Twee anderen bereiden een excelbestand voor waarin ze straks alle gegevens kwijt kunnen.

Na een presentatie van hun catalogus aan de klas, krijgen de leerlingen een kwartetspel met kaartjes. Ze mogen kaartjes uitzoeken die bij hen passen. Voorbeelden van kaartjes zijn: “Ik maak graag overzichten en houd ze zorgvuldig bij.” Of: “Ik neem beslissingen als anderen twijfelen.” Of: “Ik denk vaak dat de dingen op een andere, betere manier gedaan zouden kunnen worden.”

Het huiswerk van deze les is om thuis, op de site van Loopbaanparadox, de uitslag van het kwartetspel in hun persoonlijke logboek in te vullen.

Toen ik de leerlingen de taakverdeling zag maken en hiermee bezig zag, en later weer de keuze zag maken voor het geschikte kwartetkaartje, dacht ik: voor ieder wat wils! En dat is nu precies waar de methodiek voor is bedoeld. De leerling leert zichzelf de vragen te stellen: “Wie ben ik?”, “Wat wil ik?”, “Wat kan ik?” En: “Onder welke voorwaarden kan ik zijn wie ik wil zijn?”

Groeivraag
Ook voor ons als volwassenen zijn de meest essentiële loopbaanvragen: “Wie ben ik?”, “Wat wil ik?”, “Wat kan ik?” En: “Onder welke voorwaarden kan ik zijn wie ik wil zijn?” Kun je bij ieder van deze vragen eens twee punten op schrijven?

Tot slot
Het blog van volgende week bespreekt hoe de methodiek HorizonTaal ontstaan is, en waarom deze methodiek goed aansluit op het Nederlandse LOB-beleid.

Bronnen
Rossum, Cora van (2014), Kwetsbaarheid is kracht. Menselijk maatwerk in inspirerend, duurzaam en ambachtelijk loopbaan- en studiekeuzeadvies. Rotterdam: in eigen beheer.

Vanmontfoort, Magda (2011), HorizonTaal, Studiekeuze als ontdekking. Antwerpen/ Apeldoorn: Garant.

Over het blog
De missie van Loopbaanparadox is: “Kwetsbaarheid is kracht! Menselijk maatwerk in duurzaam, inspirerend en ambachtelijk loopbaan- en studiekeuzeadvies”. Het blog draagt in dit kader kennis, inspiratie en deskundigheid over en verschijnt iedere maandag.

De foto is een coproductie van Marcel Sjoers, ergotherapeut en fotograaf (www.marcelsjoers.nl) en Cora van Rossum, loopbaanadviseur, coach, ergotherapeut en pastoraal werker (www.loopbaanparadox.nl). De foto’s zijn te bestellen bij Marcel Sjoers via marcel@marcelsjoers.nl

Dit blog staat onder redactie van Marleen Schoonderwoerd ( http://www.linkedin.com/in/marleenschoonderwoerd ), redacteur.
Cora van Rossum – www.loopbaanparadox.nl – 15-9-2014