6a. Dankbaarheid

Doelstellingen van de serie Karakter en Beverburchten

Meer weten over de doelstellingen van deze serie? Klik dan hier:

Toon text

‘Stilte staat tegenover zelfzucht en gebed tegenover grootspraak.’ Dat is een heel korte samenvatting van wijze woorden die ik las bij Abraham Heschel, een joodse filosoof, en die alles te maken hebben met karaktervorming, het onderwerp van deze blogserie.

Karaktervorming gebeurt daar waar jij je laat veranderen aan het leven. Deze verandering ontstaat waar jij je verhoudt tot ‘het anders’ in jezelf, in de ander en het andere. Tot dat wat we snappen, kunnen we ons gemakkelijk verhouden. In het leven komen we echter voortdurend zaken tegen in onszelf, in de ander en in het andere die we helemaal niet goed snappen. De neiging die dan automatisch ontstaat, is om in afweer te stappen, een oordeel te vellen of onze ogen te sluiten. En juist wanneer we dat niet doen en ons verhouden tot ‘het anders’ waarmee we geconfronteerd worden, ontstaat karaktervorming.

De stilte schept ruimte voor de confrontatie met het andere. In de stilte stopt de gerichtheid op alleen onszelf. In de stilte komt de grootspraak tot zwijgen. In de stilte vallen het (ant)woord en het weten weg. Dan kunnen we op andere gedachten komen. De stilte schept ruimte voor karaktervorming.

Ik zoek zelf een aantal keren per jaar een week(end) de stilte om zo de grote woorden om en in mijzelf weer even kwijt te raken. Te komen bij niet-weten. Ook mijn eigen angst en onzekerheid onder ogen te zien, die meestal oorzaken zijn van grootspraak. En zo nieuwe gedachten op te kunnen laten komen. Deze manier van leven helpt mij om te oefenen, zodat ik mijn karakter in kleine stappen kan vormen. Een levensproces.

Een andere vorm om tot stilte én karaktervorming te komen, is bewust reflecteren. Bijvoorbeeld in de vorm van een dag- of logboek. Hoe reageerde ik in deze (werk)situatie? Zou dit anders kunnen? Hoe wil ik mij ontwikkelen? Wat staat mij daarbij in de weg? Wat is mijn kracht?

Nog een manier om je karakter te vormen, is door middel van een intervisiegroep. Een intervisiegroep kan je helpen om je eigen dilemma’s, ontwikkelpunten en vragen met anderen onder woorden te brengen en anderen de gelegenheid te geven je een spiegel voor te houden.

Een persoonlijk voorbeeld. Ik heb een eigen bedrijf. Dat betekent dat ik behalve concrete prestatiedoelen (bijvoorbeeld: ik wil dan en dan een workshop hebben ontwikkeld) ook oefen- en ontwikkeldoelen stel. Ik ben iemand met veel visie. Omdat ik behoorlijk introvert ben en eigenlijk ook best verlegen, breng ik die visie niet zo makkelijk voor de bühne. Mijn oefen- en ontwikkeldoel is dat ik mijn visie zo verwoord dat ik anderen ermee help om zich te ontwikkelen en zo mijzelf zichtbaar maak met mijn visie. Dit gaat over karaktervorming. Dan gaat het over mijn eigen dilemma’s onder ogen zien en daarmee dealen. Stilte, intervisie, supervisie en goede collegiale contacten helpen mij om met mijn dilemma’s te dealen.

Ik zie het leven als een speelveld waarop allerlei toestellen staan die ik mag ontdekken, verkennen, ermee oefenen en zo mijzelf ontwikkelen. Dat helpt me om niet teleurgesteld te raken over al die dingen waar ik niet tevreden over ben, die niet gelukt zijn en die ik niet gehaald heb. Ik mag oefenen. Ik mag spelen.

Karaktervorming kan alleen plaatsvinden wanneer we tot stilte en tot stilstand komen, sprakeloos en ant-woord-loos durven worden en zo andere gedachten toelaten. In de komende blogs beschrijf ik twintig eigenschappen of elementen die bijdragen aan karaktervorming. Deze eigenschappen of elementen keren terug in de parabels over de familie Bever die ook deel uitmaken van deze blogserie.

Ik hoop dat de blogs en parabels je helpen om tot stilstand te komen en zo in kleine stappen je eigen karakter te vormen!

6a. Dankbaarheid

Dankbaarheid hoort voor mij bij het ontvangen van het leven en alles wat zich daarin voordoet. Het leven is niet ons eigendom, maar is ons gegeven. Ook dat wat ons in het leven aan goeds toevalt, is een geschenk, ook al hebben we er mogelijk hard voor gewerkt.

Dankbaarheid maakt onderdeel uit van karaktervorming. Dankbaarheid uit zich in respect en erkenning. Op dit moment zit ik achter mijn bureau, achter mijn PC om te werken aan dit blog. Het bureau is een erfstuk van mijn vader en ik denk met dankbaarheid terug aan wat ik van hem kreeg. Als digibeet ben ik afhankelijk van anderen voor al mijn ICT werk. Dat ik hier achter mijn PC rustig kan werken, heb ik aan anderen te danken. Door dit te schrijven toon ik mijn respect en erkenning voor wat ik van anderen kreeg, om op dit moment dit blog te kunnen schrijven. Dat is voor mij dankbaarheid vanuit respect en erkenning.

Hierbij zijn verschillende vormen van dankbaarheid te onderscheiden:

  • Dankbaarheid voor al het grote en het kleine, het tastbare en het niet-tastbare dat het leven ons geeft. Een persoonlijk voorbeeld: ik heb een prachtig bedrijfspand waar ik elke dag weer dankbaar voor ben. Andere voorbeelden zijn: vriendschap, lol in wat je doet, een fijne wandeling.
  • Respect voor het eigen zijn en kunnen. Ik zie steeds weer dat zelfrespect en zelfwaardering leiden tot groei. Het tegengestelde zie ik helaas ook.
  • Respect en erkenning van het anders-zijn van de ander. Wanneer ik kijk naar bovenstaand voorbeeld: Juist door het anders zijn van mijn vader en door de andere kwaliteiten van de persoon die mijn ICT regelt, vullen we elkaar aan. Wanneer ik dit erken en hier respect voor heb, ben ik rijker. Niet alleen het ontvangen van het gesprek, maar juist ook het erkennen van het geschenk bepaald de rijkdom.
  • Respect en erkenning voor wat de ander doet of deed. Hoe vaak wordt erkenning vergeten te geven aan de persoon die het toekomt? Of hoe vaak strijkt iemand de eer op, die deze eer voor een deel of in het geheel niet toekomt?
  • Niet alleen mensen, ook ‘voorwerpen’ of ‘middelen’ komen erkenning toe. Ooit woonde ik een concert van pianist Wibi Soerjadi bij. Ik was niet op de hoogte van het feit dat hij juist hersteld was van een oorprobleem dat zijn muziekcarrière ernstig belemmerde. Wel werd ik geraakt door de buiging die hij na zijn optreden maakte, eerst voor zijn vleugel en daarna voor zijn publiek. Hij toonde dankbaarheid voor het instrument dat hem tot zijn carrière in staat stelde, en voor het publiek dat naar hem wilde luisteren. Ik heb hier veel van geleerd.
  • Dankbaarheid voor een taak. Wanneer het lukt om in een blogserie als deze echt onder woorden te brengen wat ik over wil brengen, weet ik dat ik daar har(t)d aan werkte. Tegelijk voel ik mij diep dankbaar omdat delen vermenigvuldigen is en ontvang ik het succes van het schrijven als een geschenk. Regelmatig bezig ik de uitspraak dat het hele leven voor mij bestaat uit twee handen: één die geeft en één die ont Dankbaar leven in evenwicht!

Groeivraag

Waar ben jij dankbaar voor als je de genoemde vormen van dankbaarheid langsloopt? Neem de tijd om dit op te schrijven. Is er iemand naar wie concreet je dankbaarheid zou willen uitspreken?

Bronnen voor deze serie

Meer weten over de bronnen voor deze serie? Klik dan hier:

Toon text

Bronnen voor deze serie

Covey, S.R. (2007), De zeven eigenschappen van effectief leiderschap, Amsterdam/Antwerpen: Business Contact.

Dam, A. van (2009), De kunst van het falen. Hoe je door effectief leren succesvol kunt presteren, Amsterdam: Ambo.

Derks, W. (2003), Een leefregel voor beginners, Tielt: Lannoo.

Grün, A. (2010), Benedictijnse regels voor een gelukkig leven, Baarn: Forte Uitgevers BV.

Halík, T. (2016), Geduld met God. Twijfel als brug tussen geloven en niet-geloven, Zoetermeer: Uitgeverij Boekencentrum.

Ouaknin, M. (2001), De tien geboden, Amsterdam: Uitgeverij Boom.

Rossum, C. van (2014), Kwetsbaarheid is kracht. Menselijk maatwerk in duurzaam, inspirerend en ambachtelijk loopbaan- en studiekeuzeadvies, Rotterdam: Loopbaanparadox, in eigen beheer.

Rossum, C. van, ‘Angst is niet iets om bang voor te zijn’, in: CoachLink Magazine 2015, nr. 4, pp. 55-58.

Rossum, C. van, ‘Verbinding creëren door te luisteren’, in: CoachLink Magazine 2015, nr. 3, pp. 80-83.

Rossum, C. van, ‘Gezond en duurzaam werken – een leerproces voor werkgever en werknemer!’, in: CoachLink Magazine 2016, nr. 5, pp. 56-59.

Rossum, C. van, ‘Leidinggeven aan gezond en duurzaam werken’ in: CoachLink Magazine 2016, nr. 6, pp. 70-73.

Sinek, S. (2016), Begin bij het waarom. De gouden cirkel van ondernemen, Amsterdam: Uitgeverij Business Contact.

Whitworth, L., H. Kimsey-House & Ph. Sandahl (2007), Co-Actief Coachen. Nieuwe vaardigheden voor professioneel en persoonlijk coachen, Zaltbommel: Thema.

Over het blog

De missie van Loopbaanparadox is: “Kwetsbaarheid is kracht! Menselijk maatwerk in duurzaam, inspirerend en ambachtelijk loopbaan- en studiekeuzeadvies”. Het blog draagt in dit kader kennis, inspiratie en deskundigheid over en verschijnt wekelijks.

De foto’s zijn van fotograaf Marcel Sjoers (www.marcelsjoers.nl). Ze zijn te bestellen via marcel@marcelsjoers.nl. Het blog is geschreven door Cora van Rossum (www.loopbaanparadox.nl) en staat onder redactie van Marleen Schoonderwoerd (http://www.linkedin.com/in/marleenschoonderwoerd).

Wanneer door dit blog persoonlijke dilemma’s boven komen, is het altijd mogelijk om hierover te mailen (cora@loopbaanparadox.nl). Gratis!

Cora van Rossum – www.loopbaanparadox.nl 6-2-2018

Dit vind je misschien ook leuk...