Leiderschap heeft iets van heiligheid
Wat kunnen we leren van leiders in de wereld? Hoe kunnen zij ons inspireren voor ons persoonlijk leiderschap? In deze blogserie staan we stil bij zeven leidersfiguren. Nu aandacht voor Ghandi, na Steve Jobs, Albert Einstein, Martin Luther King en Nelson Mandela. Met een knipoog naar aflevering 6 maakt deze slotaflevering duidelijk dat een goede leider ook altijd iets heeft van ‘heiligheid’…
Mahatma Ghandi?!
Gandhi kreeg door de loop van zijn leven de titel Mahatma, dat ‘grote ziel’ of heilige betekent.
Ik ben eens gaan zoeken op het woord ‘heilig’. Wikipedia geeft wel een uitgebreide omschrijving:
‘Het begrip “heilig” heeft te maken met (1) heel(heid) en wordt gebruikt als aanduiding van iets waaraan een verheven waarde wordt toegekend. In theïstische religies heeft het betrekking op de (2) bijzondere relatie die iemand of iets heeft met God, die geacht wordt zelf heilig te zijn. Vanwege die relatie kan iets of iemand dan (ge)heilig(d) zijn en tot voorbeeld en/of voorwerp van verering worden, en met bijzonder respect worden behandeld (…)’
Was Ghandi een heilige? Ik ga in deze slotaflevering in op de twee woorden die Wikipedia met heiligheid associeert: heelheid en een relatie met God.
Heelheid
Gandhi’s gevecht voor gelijkheid was een gevecht voor heelheid van mensen. Etniciteit resulteert heel vaak in ongelijkwaardigheid. Zegt: ‘Ik ben meer, beter, waardevoller of nog iets anders dan jij…’ Dat leidt tot veel wonden. Wonden in zielen en wonden in zielen van gemeenschappen. Gandhi strijdt daarmee in zijn strijd voor gelijkheid, voor heelheid.
Een bloemrijke blijk van Gandhi’s inzet voor deze heelheid lezen we in de woorden van het ‘Afscheidscomité’ van Durban, bij het vertrek van Gandhi uit Zuid-Afrika:
‘Het licht van hun verbonden bestaan verdwijnt met uw vertrek hun troost is dat het voor hen een baken van licht kan zijn schijnend dichtbij en veraf van de hoogten van Mount Everest moge god in zijn volheid u en uw landgenoten de geest schenken om te branden voor het welzijn van de mensheid.’ (Guha, 2014, p. 576)
Bijzondere relatie met God
Een doorkijkje naar iets heiligs of goddelijks… Gandhi was een hindoe. Gek genoeg was een van Gandhi’s kernbronnen als hindoe een gedeelte uit de Bijbel. Woorden van Jezus, die ook mijn kernbronnen goed weergeven. Ik geef een vrije vertaling:
- Het echte geluk is voor mensen die nederig zijn
- Het echte geluk is voor mensen die verdriet hebben. Zij zullen troost vinden.
- Het echte geluk is voor mensen die vriendelijk zijn.
- Het echte geluk is voor mensen, zoekers naar recht.
- Het echte geluk is voor mensen die goed zijn voor anderen. Zij zullen het goede ontvangen.
- Het echte geluk is voor mensen die eerlijk zijn. Daarin ligt iets goddelijks.
- Het echte geluk is voor mensen die vrede sluiten. Vrede geeft een thuis zonder vijandschap.
- Het echte geluk is voor mensen die lijden, omdat ze het goede zoeken te doen.
- Het echte geluk is voor jullie. Misschien schelden mensen je uit, of willen ze je gevangennemen. Misschien vertellen ze allerlei leugens over je. Als dat gebeurt, moet je blij zijn en vrolijk.
Nee, Ghandi was in mijn ogen geen heilige. Maar in de bovenstaande opsomming zie ik wel veel van Gandhi’s diepere intenties terug. Die bij hem tot uiting kwamen in woorden én daden, waarvan ik in de vorige afleveringen ook iets heb laten zien.
Heiligheid en leiderschap
Nu is het de beurt aan jou. Nee, een heilige hoef je niet te worden. Je kunt jezelf wel de vraag stellen: Wat zijn mijn bronnen? Hoe laat jij je voeden door deze bronnen? Hoe komen ze tot uiting in je daden? Of… Hoe kun jij als leider iets van het ‘echte geluk’ voorleven? Naar jezelf, naar de mensen aan wie je leidinggeeft?
Bronnen voor de serie Leren van Leiders
Meer weten over de bronnen voor deze serie? Klik dan hier:
Toon text
Bronnen voor deze serie
Blessing, M. (2017, juli). Mohandas Gandhi (1869-1948). Geraadpleegd van https://www.historischnieuwsblad.nl/nl/artikel/6963/mohandas-gandhi-1869-1948.html.
Gandhi. His triumph changed the world forever. Film (1982).
Gedichten over genot. Geraadpleegd van http://blog.seniorennet.be/gedichtengenot/archief.php?catID=487.
Guha, R. (2017), Gandhi. De jonge jaren. De biografie. Amsterdam: Rainbow.
Heilig. In Wikipedia. Voor het laatst geraadpleegd op 20-8-2018, van https://nl.wikipedia.org/wiki/Heilig.
John Langalibalele Dube. In Wikipedia. Voor het laatst geraadpleegd op 20-8-2018, van https://en.wikipedia.org/wiki/John_Langalibalele_Dube.
Kaisar-i-Hind. In Wikipedia. Voor het laatst geraadpleegd op 19-8-2018, van https://nl.wikipedia.org/wiki/Kaisar-i-Hind.
Mahatma Gandhi. In Wikipedia. Voor het laatst geraadpleegd op 19-8-2018, van https://nl.wikipedia.org/wiki/Mahatma_Gandhi.
Mierlo, S. van. (2012, 3 april). Gandhi: Een Moderne Held. Geraadpleegd van https://kunst-en-cultuur.infonu.nl/biografie/94304-gandhi-een-moderne-held.html.
Satyagraha. In Wikipedia. Voor het laatst geraadpleegd op 19-8-2018, van https://nl.wikipedia.org/wiki/Satyagraha.
Pollet, G. (1969, oktober). Mahâtmâ Gândhî en de rechten van de mens. Geraadpleegd van https://www.dbnl.org/tekst/_str005196901_01/_str005196901_01_0008.php.
Visser, Y. (2017, 17 maart). Mahatma Gandhi (1869-1948). Icoon van geweldloos verzet. Geraadpleegd van https://historiek.net/mahatma-gandhi-indiaas-politicus/67514/.
De foto’s zijn van fotograaf Marcel Sjoers (www.marcelsjoers.nl). Ze zijn te bestellen via marcel@marcelsjoers.nl. Het blog is geschreven door Cora van Rossum (www.loopbaanparadox.nl) en staat onder redactie van Marleen Schoonderwoerd (http://www.linkedin.com/in/marleenschoonderwoerd).
Wanneer door dit blog persoonlijke dilemma’s boven komen, is het altijd mogelijk om hierover te mailen (cora@loopbaanparadox.nl). Gratis!
Cora van Rossum – www.loopbaanparadox.nl –28-1-2020
