Aflevering 18: Menselijk maatwerk
Doelstelling blogserie Leiderschap
Meer weten over de doelstelling van deze blogserie over leiderschap? Klik dan hier:
Toon text
Inleiding De blogserie Leiderschap: IK, WIJ, ZIJ heeft de volgende doelstellingen:
- IK: Leidinggevenden bewust maken van hun diepste drijfveren en de gevolgen daarvan voor effectief leiderschap – blogs 1-4
- ZIJ: Leidinggevenden bewust maken van hun bijdrage aan het functioneren en de groei van medewerkers en teams – blogs 5-8
- WIJ: Leidinggevenden bewust maken van hun rol in de organisatie en de organisatiedoelen – blogs 9-12
- ZIJ: Leidinggevenden bewust maken van hun rol bij het doorvoeren van veranderingen – blogs 13-16
- IK, WIJ, ZIJ: Leidinggevenden bewust maken van de essentie van luisteren voor goed leiderschap – blogs 17-20
Deel 5 IK, WIJ, ZIJ: Luisteren
Het onderwerp Luisteren staat centraal in het vijfde en laatste deel van de blogserie over Leidinggeven (blog 17-20). Want het vermogen om goed te kunnen luisteren maakt je tot een goede leidinggevende. Wanneer jij als leidinggevende goed luistert, komt jouw medewerker het best tot zijn recht (deel 2 van deze blogserie). Dit komt ook de samenwerking tussen jullie ten goede (deel 4), en jullie onderneming (deel 3). Toch is luisteren niet vanzelfsprekend. En ook niet altijd makkelijk. Hoe kun jij als leidinggevende goed leren luisteren? En wat is dat eigenlijk, ‘goed luisteren’? Dit blog gaat over luisteren als een vorm van menselijk maatwerk.
Luisteren als bron van wijsheid
Geen koning is zo geroemd om zijn wijsheid als Salomo. ‘Hij is zo wijs als Salomo’, is een bekend spreekwoord. Goed leidinggeven heeft veel met luisteren te maken. Dat blijkt althans uit een oud verhaal.
Koning Salomo staat aan het begin van zijn koningschap als hij rond de twintig jaar is. Nog maar jong dus. Vlak voor een belangrijk feest droomt hij. In die droom vraagt God hem: ‘Vraag wat je wilt, ik zal het je geven.’ Salomo vraagt daarop niet om rijkdom of een lang leven, maar om een opmerkzame geest en het vermogen om te luisteren. En dat gebeurt. Salomo komt bij iedereen bekend te staan om zijn grote wijsheid, tot op de dag van vandaag.
(Rossum 2014, p. 15)
Menselijk maatwerk
Als leidinggevende kun je op vier manieren naar je werknemer luisteren: naar je werknemer als ‘mens’, als ‘persoonlijkheid’, als ‘volwassene’ en als ‘deskundige’. In mijn visiedocument Kwetsbaarheid is kracht schrijf ik wat dat inhoudt voor mij als coach:
Luisteren naar de mens
Echt gezien worden is voor ieder mens belangrijk. Dit gaat over de waardering voor wat we doen. Dat gaat evengoed over de zorg voor elkaar bij mooie en minder mooie levensomstandigheden. Dat gaat over het geheel van wie wij zijn. Luisteren is de grondhouding om een mens te zien.
Luisteren naar de persoonlijkheid
Het is van belang dat mensen verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen persoonlijkheid. Door goed te luisteren, leiden coaches binnen Loopbaanparadox klanten in wie zij zijn, volgens hun eigen gebruiksaanwijzing en persoonlijkheid.
Luisteren naar een volwassene
Klanten zijn volwassenen. Dat betekent dat iedere klant verantwoordelijk is voor zijn eigen leven, taken en verantwoordelijkheden. Hij mag leven uit eigen waarden, persoonlijkheid en creatie. Dit mag je van hem verwachten. Dit daagt hem uit. Al lerend en creërend als kwetsbaar mens. De coach binnen Loopbaanparadox houdt de klant vanuit een luisterhouding verantwoordelijk voor het eigen gedrag, en schept daarmee een positieve ontwikkelomgeving.
Luisteren naar de deskundige
De klant is een deskundige, binnen zijn eigen vak en leven. Dat is hij ook binnen het traject. Dat is een belangrijk uitgangspunt in het traject en een goede reden om als coach goed naar de klant te luisteren.
Menselijk maatwerk in het verhaal van Levi
In het vorige blog schreef ik over Levi die bij zijn leidinggevende wil aankaarten dat zijn takenpakket te groot wordt voor hem (blog 17, Het verhaal van Levi). Hij vraagt daarom een gesprek aan. Door goed naar Levi te luisteren, komt de leidinggevende te weten wat Levi’s angst is: terugvallen in een alcoholverslaving. Hoe ziet dit luisteren er, op basis van het hierboven beschreven ‘menselijk maatwerk’, uit?
Onvoldoende luisteren is schadelijk
Ik begeleid veel mensen na ontslag of bij het zoeken van een nieuwe functie als ze ziek zijn geworden. Het komt weleens voor dat ik tijdens een traject denk: als de leidinggevende echt naar de medewerker had geluisterd, had hij de situatie of de behoefte van de medewerker beter begrepen. Dan was dit traject mogelijk niet nodig geweest.
Groeivraag
In hoeverre pas jij het menselijk maatwerk toe in het luisteren naar je medewerker? Wat zou jij hier zelf aan kunnen verbeteren? Verbind dit aan een praktijksituatie die je onlangs hebt meegemaakt.
Vooruitblik
Volgende week lees je hoe je als leidinggevende verbinding creëert met je medewerker. Dat kan door gebruik te maken van verschillende niveaus van luisteren binnen co-active coaching.
Bronnen voor deze serie
Meer weten over de bronnen voor deze serie? Klik dan hier:
Toon text
Bronnen voor deze serie
- Ardon, A. (2013), Doorbreek de cirkel! Hoe managers onbewust verandering blokkeren, Amterdam / Antwerpen: Uitgeverij Business Contact.
- Benedictus van Nurcia (2008), De regel van Sint-Benedictus, Amsterdam: Athenaeum – Polak & Van Gennep.
- Collins, J. (2014), Good to Great. Nederlandstalige editie. Waarom sommige bedrijven een sprong vooruit maken… en andere niet, Amsterdam/Antwerpen: Business Contact.
- Covey, S.R. (2007), De zeven eigenschappen van effectief leiderschap, Amsterdam/Antwerpen: Business Contact.
- Derkse, W. (2003), Een leefregel voor beginners, Tielt: Lannoo.
- Hulst, P. van der (2008), Ergotherapeutische interventies in de balans van Arbeid en Gezondheid. Onderzoeksscriptie: Opleiding voor Arboconsultants, Master of Occupational Health, NSPOH.
- Introductiecursus Presentietheorie (2014) – http://www.presentie.nl/educatie/cursussen/120-zesdaagse-cursus-introductie-in-de-presentietheorie-2013
- Leergang Beleef Benedictus (2014) – http://www.beleefbenedictus.nl
- Rossum, Cora van (2014), Kwetsbaarheid is kracht. Menselijk maatwerk in duurzaam, inspirerend en ambachtelijk loopbaan- en studiekeuzeadvies, Uitgave Loopbaanparadox.
- Rossum, Cora van (2015), Verbinding creëren door te luisteren, in: CoachLink Magazine 3, pp. 82-85.
- Whitworth, L., H. Kimsey-House & Ph. Sandahl (2007), Co-Actief Coachen. Nieuwe vaardigheden voor professioneel en persoonlijk coachen, Zaltbommel: Thema.
Over het blog
De missie van Loopbaanparadox is: “Kwetsbaarheid is kracht! Menselijk maatwerk in duurzaam, inspirerend en ambachtelijk loopbaan- en studiekeuzeadvies”. Het blog draagt in dit kader kennis, inspiratie en deskundigheid over en verschijnt iedere maandag. De foto’s zijn van fotograaf Marcel Sjoers (www.marcelsjoers.nl). Ze zijn te bestellen via marcel@marcelsjoers.nl. Het blog is geschreven door Cora van Rossum (www.loopbaanparadox.nl) en staat onder redactie van Marleen Schoonderwoerd (http://www.linkedin.com/in/marleenschoonderwoerd). Wanneer door dit blog persoonlijke dilemma’s boven komen, is het altijd mogelijk om hierover te mailen (cora@loopbaanparadox.nl). Gratis!
Cora van Rossum – www.loopbaanparadox.nl – 09-11-2015
