5a. Herinner je je toekomst
Doelstellingen van de serie Karakter en Beverburchten
Meer weten over de doelstellingen van deze serie? Klik dan hier:
Toon text
‘Stilte staat tegenover zelfzucht en gebed tegenover grootspraak.’ Dat is een heel korte samenvatting van wijze woorden die ik las bij Abraham Heschel, een joodse filosoof, en die alles te maken hebben met karaktervorming, het onderwerp van deze blogserie.
Karaktervorming gebeurt daar waar jij je laat veranderen aan het leven. Deze verandering ontstaat waar jij je verhoudt tot ‘het anders’ in jezelf, in de ander en het andere. Tot dat wat we snappen, kunnen we ons gemakkelijk verhouden. In het leven komen we echter voortdurend zaken tegen in onszelf, in de ander en in het andere die we helemaal niet goed snappen. De neiging die dan automatisch ontstaat, is om in afweer te stappen, een oordeel te vellen of onze ogen te sluiten. En juist wanneer we dat niet doen en ons verhouden tot ‘het anders’ waarmee we geconfronteerd worden, ontstaat karaktervorming.
De stilte schept ruimte voor de confrontatie met het andere. In de stilte stopt de gerichtheid op alleen onszelf. In de stilte komt de grootspraak tot zwijgen. In de stilte vallen het (ant)woord en het weten weg. Dan kunnen we op andere gedachten komen. De stilte schept ruimte voor karaktervorming.
Ik zoek zelf een aantal keren per jaar een week(end) de stilte om zo de grote woorden om en in mijzelf weer even kwijt te raken. Te komen bij niet-weten. Ook mijn eigen angst en onzekerheid onder ogen te zien, die meestal oorzaken zijn van grootspraak. En zo nieuwe gedachten op te kunnen laten komen. Deze manier van leven helpt mij om te oefenen, zodat ik mijn karakter in kleine stappen kan vormen. Een levensproces.
Een andere vorm om tot stilte én karaktervorming te komen, is bewust reflecteren. Bijvoorbeeld in de vorm van een dag- of logboek. Hoe reageerde ik in deze (werk)situatie? Zou dit anders kunnen? Hoe wil ik mij ontwikkelen? Wat staat mij daarbij in de weg? Wat is mijn kracht?
Nog een manier om je karakter te vormen, is door middel van een intervisiegroep. Een intervisiegroep kan je helpen om je eigen dilemma’s, ontwikkelpunten en vragen met anderen onder woorden te brengen en anderen de gelegenheid te geven je een spiegel voor te houden.
Een persoonlijk voorbeeld. Ik heb een eigen bedrijf. Dat betekent dat ik behalve concrete prestatiedoelen (bijvoorbeeld: ik wil dan en dan een workshop hebben ontwikkeld) ook oefen- en ontwikkeldoelen stel. Ik ben iemand met veel visie. Omdat ik behoorlijk introvert ben en eigenlijk ook best verlegen, breng ik die visie niet zo makkelijk voor de bühne. Mijn oefen- en ontwikkeldoel is dat ik mijn visie zo verwoord dat ik anderen ermee help om zich te ontwikkelen en zo mijzelf zichtbaar maak met mijn visie. Dit gaat over karaktervorming. Dan gaat het over mijn eigen dilemma’s onder ogen zien en daarmee dealen. Stilte, intervisie, supervisie en goede collegiale contacten helpen mij om met mijn dilemma’s te dealen.
Ik zie het leven als een speelveld waarop allerlei toestellen staan die ik mag ontdekken, verkennen, ermee oefenen en zo mijzelf ontwikkelen. Dat helpt me om niet teleurgesteld te raken over al die dingen waar ik niet tevreden over ben, die niet gelukt zijn en die ik niet gehaald heb. Ik mag oefenen. Ik mag spelen.
Karaktervorming kan alleen plaatsvinden wanneer we tot stilte en tot stilstand komen, sprakeloos en ant-woord-loos durven worden en zo andere gedachten toelaten. In de komende blogs beschrijf ik twintig eigenschappen of elementen die bijdragen aan karaktervorming. Deze eigenschappen of elementen keren terug in de parabels over de familie Bever die ook deel uitmaken van deze blogserie.
Ik hoop dat de blogs en parabels je helpen om tot stilstand te komen en zo in kleine stappen je eigen karakter te vormen!
5a. Herinner je je toekomst
De sjabbat [joodse dag van rust CvR] is het verlangen en de mogelijkheid om aan mijzelf te werken met het oog op de toekomst, om mij te begeven in de dynamiek om zin te geven aan mijn leven dat komen gaat. (De tien geboden – Marc-Alain Ouaknin – 2001 – p. 89)
Dit citaat roept bij mij woorden op als verwachten, verlangen en uitkijken naar. Het is, zo schreef ik ook in aflevering 1a, belangrijk om zo nu en dan tot stilstand te komen, zodat we onszelf de tijd en de gelegenheid geven om op andere gedachten te komen en terug te gaan naar wat we verlangen.
We leven in een tijd waarin we met elkaar ‘onze dromen willen waarmaken’. Wat we hierbij soms vergeten, is dat dit vraagt om karaktervorming. Sven Kramer, Arjen Robben en Sharon van Rouwendaal winnen als gevolg van jarenlange training, discipline en het overwinnen van ups en downs. Karaktervorming heeft precies hetzelfde ‘karakter’. Het is trainen, trainen en nog eens trainen.
Tegelijk is trainen niet genoeg. Geen sporter wordt wie hij professioneel is, wanneer hij niet regelmatig stilstaat. Soms kijk je naar een voetbalwedstrijd met een waardeloze eerste helft. We weten zeker dat de rust, stilstaan bij, benut wordt door de trainer om de plannen bij te stellen en een andere strategie in te zetten. Tijdens de Olympische Spelen worden we soms verrast door als een sporter aangeeft dat ij niet uit zal komen op een bepaalde afstand omdat ze zich wil focussen op de afstand waar ze wel een medaille, liefst goud, wil winnen. We hebben niet achter de schermen gekeken. Wel weten we dat deze sporter heeft stilgestaan, de tijd heeft genomen om te overwegen waar zij echt wil komen en zo op andere gedachten gekomen.
In aflevering 1a citeerde ik wijze woorden van Abraham Heschel: ‘Stilte staat tegenover zelfzucht en gebed tegenover grootspraak.’ Onze sporters komen zo nu en dan tot stilte, stilstand. Het resultaat is dat zelfzucht verandert, en dat groeps- en teambelang een grotere rol gaat spelen. Of dat ze zichzelf niet overschatten en reële doelen stellen.
Velen van ons zitten in de ratrace van het leven. Wikipedia geeft hiervoor de volgende uitleg:
Een ratrace is een abstract begrip dat aangeeft dat iemand of iets bezig is met een reeks eindeloze of nutteloze handelingen die geen uitzicht bieden op resultaat. Het roept een beeld op van de vergeefse pogingen van een rat die probeert te ontsnappen terwijl deze schijnbaar doelloos in een tredmolen loopt.
Als je in de ratrace zit, is het moeilijk om tot stilstand te komen. Het gevaar daarvan is dat je in een gedachteloos patroon terechtkomt en niet meer bewust leeft. Ik daag je uit om in de ratrace waar je zelf deel van uitmaakt zo nu en dan tot stilstand te komen en je je toekomst te herinneren, zodat je op andere gedachten komt. En je zo te begeven in de dynamiek om zin te geven aan je leven dat komen gaat.
Groeivraag
Maak de komende week een dagdeel vrij om stil te staan bij de vragen: Hoe wil ik aan mijzelf werken met het oog op mijn toekomst? Hoe wil ik zin geven aan mijn leven dat komen gaat?
Bronnen voor deze serie
Meer weten over de bronnen voor deze serie? Klik dan hier:
Toon text
Bronnen voor deze serie
Covey, S.R. (2007), De zeven eigenschappen van effectief leiderschap, Amsterdam/Antwerpen: Business Contact.
Dam, A. van (2009), De kunst van het falen. Hoe je door effectief leren succesvol kunt presteren, Amsterdam: Ambo.
Derks, W. (2003), Een leefregel voor beginners, Tielt: Lannoo.
Grün, A. (2010), Benedictijnse regels voor een gelukkig leven, Baarn: Forte Uitgevers BV.
Halík, T. (2016), Geduld met God. Twijfel als brug tussen geloven en niet-geloven, Zoetermeer: Uitgeverij Boekencentrum.
Ouaknin, M. (2001), De tien geboden, Amsterdam: Uitgeverij Boom.
Rossum, C. van (2014), Kwetsbaarheid is kracht. Menselijk maatwerk in duurzaam, inspirerend en ambachtelijk loopbaan- en studiekeuzeadvies, Rotterdam: Loopbaanparadox, in eigen beheer.
Rossum, C. van, ‘Angst is niet iets om bang voor te zijn’, in: CoachLink Magazine 2015, nr. 4, pp. 55-58.
Rossum, C. van, ‘Verbinding creëren door te luisteren’, in: CoachLink Magazine 2015, nr. 3, pp. 80-83.
Rossum, C. van, ‘Gezond en duurzaam werken – een leerproces voor werkgever en werknemer!’, in: CoachLink Magazine 2016, nr. 5, pp. 56-59.
Rossum, C. van, ‘Leidinggeven aan gezond en duurzaam werken’ in: CoachLink Magazine 2016, nr. 6, pp. 70-73.
Sinek, S. (2016), Begin bij het waarom. De gouden cirkel van ondernemen, Amsterdam: Uitgeverij Business Contact.
Whitworth, L., H. Kimsey-House & Ph. Sandahl (2007), Co-Actief Coachen. Nieuwe vaardigheden voor professioneel en persoonlijk coachen, Zaltbommel: Thema.
Over het blog
De missie van Loopbaanparadox is: “Kwetsbaarheid is kracht! Menselijk maatwerk in duurzaam, inspirerend en ambachtelijk loopbaan- en studiekeuzeadvies”. Het blog draagt in dit kader kennis, inspiratie en deskundigheid over en verschijnt tweewekelijks.
De foto’s zijn van fotograaf Marcel Sjoers (www.marcelsjoers.nl). Ze zijn te bestellen via marcel@marcelsjoers.nl. Het blog is geschreven door Cora van Rossum (www.loopbaanparadox.nl) en staat onder redactie van Marleen Schoonderwoerd (http://www.linkedin.com/in/marleenschoonderwoerd).
Wanneer door dit blog persoonlijke dilemma’s boven komen, is het altijd mogelijk om hierover te mailen (cora@loopbaanparadox.nl). Gratis!
Cora van Rossum – www.loopbaanparadox.nl –22-1-2018
