Aflevering 7: Leven in het hier en nu

Inleiding

Inspiratie en stilte is een van de kernwaarden van Loopbaanparadox. In samenhang hiermee schrijf ik in de komende jaren verschillende blogseries. Na de eerste serie Stilte en bezieling volgt nu Timemanagement.

In de blogserie Timemanagement bied ik inspiratie op basis van het benedictijnse gedachtegoed. Het gaat hierbij om vragen als: hoe ga ik om met mijn taken en tijd? Het laatste blog in deze serie gaat over leven in het hier en nu.

Elk blog sluit af met een groeivraag. Wanneer hierdoor persoonlijke dilemma’s of ervaringen naar boven komen, is mailen hierover altijd kosteloos mogelijk ( cora@loopbaanparadox.nl ).

Citaat

“Wat wij zijn kunnen we als het ware identificeerbaar maken in een soort paspoort: een optelsom van feiten, kenmerken en eigenschappen. Je krijgt dan een lijst van leeftijd, opgedane ervaring, scholing, ras, beroep, uiterlijk, sekse, etc. Onder deze optelsom ligt het “wie”. Dit is (…) een ongerealiseerde, nog niet voltooide kern. Anders zouden we af en klaar zijn en is er geen toekomst en geen verlangen. De realiteit wil dat de mens juist doordat hij niet af is, streeft naar een nog ongearticuleerd en ongerealiseerd ideaal, dat hij in zich draagt. Mijn idee is dat mensen die leven uit het wie en dit kenbaar maken via het wat, bezielde mensen zijn en ook hier gebruik ik het woord levenscreators.” 

“De westerse mens ziet ook zijn dood aan het einde van de lineaire lijn van de tijd liggen. Het is het eindpunt dat hij, zodra hij bewustzijn ontwikkelt, voordurend op zich af ziet komen en dat hem angst inboezemt. De Grieken hebben dat (…) veel minder. Zij gebruiken voor de dood of dit eindpunt het woord ‘riziko’, dat van ‘riza’ afstamt en ook wortel of begin betekent. Als je minder gedreven wordt door een angst voor de dood en het niets dat erop volgt, als je die dood als een soort begin ziet en de toekomst achter je waant, ben je waarschijnlijk beter in staat dat ‘hier en nu’ te leven en minder geneigd de toekomst te willen beheersen.” (Hermsen, 2009, p. 208)

Leven in het hier en nu in je organisatie

Deze serie over timemanagement heeft zich laten inspireren door het monastieke tijdsritme en de gedachten van Benedictus hierover.

In het klooster heeft de klok een belangrijke functie als signaal voor het begin en het einde van een activiteit. Een activiteit beginnen en eindigen, is een kunst, zo bleek. Maar ook onze houding tussen beginnen en eindigen en eindigen en beginnen, is van belang voor de kwaliteit van ons handelen. In wezen doet Benedictus een sterk appel op wat we vandaag noemen “leef in het hier en nu”. Zaken als mindfullness doen in onze tijd goede opgang en ik geloof niet onterecht. Ze hebben alles te maken met de dilemma’s die we in de afgelopen afleveringen bespraken. We voelen ons vaak opgejaagd, werken vaak versnipperd, luisteren onvoldoende en hebben moeite om scheiding aan te brengen tussen werk en privé.

In een eerdere blogserie heb ik het onderscheid tussen “wat” en “wie” uitgelegd. Taken, rollen, dat is “wat” we doen in een bepaald tijdsbestek. Ons “wie” is een onderstroom, een levensstroom, dieper in onszelf, niet verbonden aan de kloktijd. Ik noem dit onze innerlijke stilte, onze innerlijke tijdloze tijd, onze bezieling. Ten diepste wordt hier onze identiteit bepaald, maar ook onze waarden, onze inspiratie en creativiteit. Onze identiteit is niet af en steeds in beweging. Als stromend water. Water dat in beweging blijft, leeft. Stilstaand water bederft. Het leven in ons diepere zelf wordt bepaald doordat het in beweging blijft.

Wat heeft dit te maken met het thema van vandaag “hier en nu”? Hoe is dit te verbinden met Benedictus? In mijn ogen is een van de redenen voor onze timemanagementsproblemen, de moeilijke integratie tussen “wie” en “wat”. Ons “wie” leeft van de levensstroom waarbij kloktijd er niet toe doet. Maar het “wat” is evengoed van belang: ik moet taken afronden binnen een bepaalde tijdsspanne. In de praktijk van alledag ben ik een uiting van “wie” en “wat”, maar het probleem is dat het “wat” vaak veel meer aandacht krijgt dan het “wie”.

Door een tijdsindeling te hanteren zoals Benedictus die voorstelt, kun je een beter onderscheid maken in tijd voor “wie” en tijd voor “wat”. Ik neem ’s morgens tijd voor meditatie en stilte. Dit is tijd voor mijn “wie”. Ook in mijn vrije tijd maak ik hier tijd voor. Op woensdag wandel ik. Dat is een fysieke inspanning, maar vervult ook een sterke behoefte aan tijd voor “wie”. Dat betekent dat ik mij op de momenten dat ik werk of andere dingen doe, kan richten op taken, mijn “wat”. Door deze scheiding aan te brengen, lukt het beter om met aandacht in het hier en nu te leven.

Ik denk dat het goed is als we in ons leven ruimte inplannen voor ons “wie”, voor onze inspiratie, onze levensstroom of welk woord jij hiervoor ook zou gebruiken. Dan ben je in deze tijd helemaal in het hier en nu. Dit maakt dat je op de momenten dat je in het “wat” bent, de momenten van taken, rollen en functies, ook in het hier en nu kunt zijn. Vanuit vaste tijden voor het “wie” kun je je geconcentreerd richten op het “wat”. Want het “wie” is ook van belang voor het “wat”. Zo los je het voordurend aandacht vragen van beide delen van jezelf meer op.

Ik geloof dat leiders en medewerkers die hiermee stoeien, tot een hogere kwaliteit van leven in het geheel komen. Maar zeker ook tot een hogere kwaliteit van het professionele leven.

Cora

Een inkijkje in hoe ik zelf vormgeef aan leven in het hier en nu, en wat ik hierbin bij mijzelf observeer. Mogelijk helpt het jullie als lezers om zelf ook persoonlijke keuzes te maken én te relativeren.

• Vanaf het begin van mijn bedrijf, 2008, heb ik de woensdag vrij en ben ik onder andere in de natuur. Dit heeft mij geholpen om praktisch mijn bedrijf op te zetten. Mijn inspiratietijd zorgde ervoor dat ik mijn praktische werk op de andere dagen goed kon doen.
• Sinds ik ’s morgens tijd maak voor meditatie en stilte, heb ik overdag meer energie.
• Ik vind het moeilijk om tijdens taken als administratie in het hier en nu te blijven. Hoe lastiger of minder interessant ik de taak vind, hoe lastiger ik het vind om in het hier en nu te leven.
• Drukte helpt mij niet om in het hier en nu te zijn. Ik heb dan te veel dingen in mijn hoofd die om aandacht vechten.

Conclusie

Hierboven zeg ik dat het in evenwicht brengen van de paradox tussen “wie” en “wat” en tussen “levensstroom” en “afgebakende benedictijnse tijd” de kwaliteit van ons (professionele) leven verhoogt. Bovendien verhoogt ruimte voor het “wie” ons zelfrespect. Ik wens u en mijzelf een goed leerproces!

Groeivraag

Wat is jouw woord voor wat ik in het bovenstaande “wie” noem? Iedereen heeft eigen woorden en een eigen taalveld voor zaken. Het is goed hiervoor je eigen woord te zoeken. Wanneer je dit gevonden hebt: hoe heeft dit begrip een praktische plaats in je leven? Plan je hiervoor tijd? Hoe zou je dit willen? Waarover ben je tevreden? Wat zou je willen veranderen? Hoe wil je dit concreet doen?

Tot slot

Dit was de laatste aflevering in de serie Timemanagement. Volgende week start een nieuwe serie.

Bronnen

Hermsen, Joke J., (2011) Stil de tijd. Pleidooi voor een langzame toekomst, Amsterdam: De Arbeidspers.

Hermsen, Joke J. (2010), Windstilte van de ziel, Amsterdam: De Arbeidspers.

Over het blog

De missie van Loopbaanparadox is: “Kwetsbaarheid is kracht. Menselijk maatwerk in duurzaam, inspirerend en ambachtelijk loopbaan- en studiekeuzeadvies”. Het blog draagt in dit kader kennis, inspiratie en deskundigheid over en verschijnt iedere maandag.

De foto is een coproductie van Marcel Sjoers, ergotherapeut en fotograaf (www.marcelsjoers.nl) en Cora van Rossum, loopbaanadviseur, coach, ergotherapeut en pastoraal werker (www.loopbaanparadox.nl). De foto’s zijn te bestellen bij Marcel Sjoers via marcel@marcelsjoers.nl

Dit blog staat onder redactie van Marleen Schoonderwoerd (http://www.linkedin.com/in/marleenschoonderwoerd), redacteur.

Cora van Rossum – www.loopbaanparadox.nl –  26-1-2015