Aflevering 8: Een beetje Pokon doet wonderen
Doelstelling blogserie Leiderschap
Meer weten over de doelstelling van deze blogserie over leiderschap? Klik dan hier:
Toon text
Inleiding
De blogserie Leiderschap: IK, WIJ, ZIJ heeft de volgende doelstellingen:
1. IK: Leidinggevenden bewust maken van hun diepste drijfveren en de gevolgen daarvan voor effectief leiderschap – blogs 1-4
2. ZIJ: Leidinggevenden bewust maken van hun bijdrage aan het functioneren en de groei van medewerkers en teams – blogs 5-8
3. WIJ: Leidinggevenden bewust maken van hun rol in de organisatie en de organisatiedoelen – blogs 9-12
4. ZIJ: Leidinggevenden bewust maken van hun rol bij het doorvoeren van veranderingen – blogs 13-16
5. IK, WIJ, ZIJ: Leidinggevenden bewust maken van de essentie van luisteren voor goed leiderschap – blogs 17-20
Deel 2 ZIJ: Leidinggeven aan je medewerkers
Hoe geef je effectief leiding aan je medewerkers, zodat zij floreren en je onderneming het goeddoet? Welke eigenschappen zijn van belang? Deze vragen staan centraal in het tweede deel van de blogserie over leiderschap (blog 5-8). Een goede leidinggevende heeft oog voor dat wat zijn of haar medewerker zin geeft in het werk. Welke ‘voedingsstoffen’ heeft hij of zij nodig? En hoe voorzie jij hierin?
(Gebrek aan) zingeving in de praktijk
Leidinggevenden zijn zich niet altijd bewust van wat medewerkers ervaren als zingevend in hun werk. Toch is het mijn overtuiging dat ieder mens en dus ook iedere medewerker zich de vraag stelt: hoe geef ik mijn leven zin? En een deel van dat antwoord wil hij vinden in zijn werk.
Een schoonmaakster vindt haar werk belangrijk, omdat ze de kamer van bejaarde mensen schoonmaakt. Wanneer er een beleidswijziging komt en ze alleen nog centrale ruimten mag schoonmaken, vindt ze haar werk veel minder leuk. Haar zingeving ervaarde ze juist in het contact met de bewoners.
Een projectleider in de bouw vindt zijn werk zinvol, omdat hij een bijdrage mag leveren aan het technisch zo goed mogelijk voorbereiden van de projecten. Doordat zijn werkgever onder economische druk komt te staan, moet het werk met steeds minder mensen in minder tijd gebeuren. Voor zijn gevoel moet hij nu broddelwerk leveren. Zijn zingeving zat juist in de kwaliteit die hij leverde. Hij voelt zich steeds minder thuis op het werk.
Zorgen voor Pokon
Als leidinggevende ben je je vooral bewust van de taken die verricht moeten worden en de mensen die voor je werken. Niet altijd ben je je ervan bewust dat zingeving voor jouw medewerkers in specifieke aspecten van hun taak zit. Wanneer medewerkers hun werk niet als zingevend ervaren, verdorren ze gemakkelijk. Het is alsof ze geen voeding krijgen.
Leidinggeven is in mijn ogen je medewerkers tot bloei brengen. Maar dat betekent wel dat de medewerker in voedzame grond moet staan. Weet jij van jouw medewerkers waar de voeding en de zingeving in het werk zit? Is dit bijvoorbeeld een gespreksonderwerp tijdens een functioneringsgesprek of gewoon een keer tijdens de lunch?
Leren en zingeving
Hoewel leren en ontwikkelen voor de ene mens belangrijker is dan voor de ander, is dit een belangrijk onderdeel van zingeving in het werk. Leren omvat daarbij twee aspecten:
- Ervoor zorgen dat je medewerker geschikt is voor zijn/haar taak. Het voorbeeld dat ik van Stephen Covey senior en junior aanhaalde in blog 5 is daarvan een goed voorbeeld. Als leidinggevende is het van belang om te weten of jouw medewerker zich toegerust voelt voor de taak. Wanneer jouw medewerker zich onvoldoende toegerust voelt of onvoldoende weet wat hij moet doen, staat dit de uitvoering van de taak ernstig in de weg. Ook de motivatie van de medewerker daalt dan sterk. Als leidinggevende kun je zorgen voor een leerproces – kort of lang – zodat jouw medewerker echt eigenaar van de taak kan zijn.
- Zicht hebben op de leer- en ontwikkelbehoefte van je medewerker. Veel mensen hebben de behoefte om in kleine of grote stapjes nieuwe dingen te leren of zich te ontwikkelen. Wanneer dit zo is bij jouw medewerkers, dan is het van belang dat je, wanneer taak en organisatie dat toelaten, hier ruimte voor maakt.
Leidinggeven aan leren en zingeving in de praktijk
Ik licht het bovenstaande toe door de eerdergenoemde voorbeelden verder uit te werken. Hierbij zijn ook raakvlakken waarneembaar met de eigenschappen samenwerken, zie blog 6, en oog voor uniciteit, blog 7.
De schoonmaakster die nu alleen nog algemene ruimten schoon mag maken, geeft haar ongenoegen aan bij de leidinggevende. Deze vraagt door. De behoefte aan zingeving ligt in het contact met de bewoners. Alleen is deze taak nu geheel bij de verzorgenden terechtgekomen. Hiervoor is de schoonmaakster niet opgeleid. Verzorgenden zijn er te weinig, schoonmaaksters te veel. De leidinggevende biedt aan dat deze medewerker een leerwerktraject kan volgen en zich zo kan omscholen tot verzorgende. De schoonmaakster weet niet of ze dat kan, maar wil het wel graag proberen.
De projectleider in de bouw, die voor zijn gevoel alleen nog broddelwerk mag leveren, gaat het gesprek aan met zijn baas. Hij wil kwaliteit leveren, daarin zit zijn zingeving. Dit kan niet meer. Nu is er onlangs door het bedrijf een project aangenomen waarvoor heel specialistische expertise nodig is. Een expertise die de medewerker ten dele, maar zeker niet helemaal heeft. De leidinggevende biedt aan dat de projectleider zich mag laten omscholen, wanneer hij de verantwoordelijkheid voor dit project op zich wil nemen. Daarin zal het gaan om kwaliteit en is broddelwerk niet toegestaan.
Groeivraag
Neem drie medewerkers in je hoofd en stel je de vraag of je weet hoe hun wens van leren en zingeving eruitziet? Wat ga je concreet met de ontdekking doen?
Vooruitblik
Volgende week start deel 3 van de serie over Leidinggeven. Hierin verbreden we ons perspectief. Hoe geef je leiding aan je organisatie?
Bronnen voor deze serie
Meer weten over de bronnen die voor deze serie zijn geraadpleegd? Klik dan hier:
Toon text
Bronnen voor deze serie
- Ardon, A. (2013), Doorbreek de cirkel! Hoe managers onbewust verandering blokkeren, Amterdam / Antwerpen: Uitgeverij Business Contact.
- Benedictus van Nurcia (2008), De regel van Sint-Benedictus, Amsterdam: Athenaeum – Polak & Van Gennep.
- Collins, J. (2014), Good to Great. Nederlandstalige editie. Waarom sommige bedrijven een sprong vooruit maken… en andere niet, Amsterdam/Antwerpen: Business Contact.
- Covey, S.R. (2007), De zeven eigenschappen van effectief leiderschap, Amsterdam/Antwerpen: Business Contact.
- Derkse, W. (2003), Een leefregel voor beginners, Tielt: Lannoo.
- Hulst, P. van der (2008), Ergotherapeutische interventies in de balans van Arbeid en Gezondheid. Onderzoeksscriptie: Opleiding voor Arboconsultants, Master of Occupational Health, NSPOH.
- Introductiecursus Presentietheorie (2014) – http://www.presentie.nl/educatie/cursussen/120-zesdaagse-cursus-introductie-in-de-presentietheorie-2013
- Leergang Beleef Benedictus (2014) – http://www.beleefbenedictus.nl
- Rossum, Cora van (2014), Kwetsbaarheid is kracht. Menselijk maatwerk in duurzaam, inspirerend en ambachtelijk loopbaan- en studiekeuzeadvies, Uitgave Loopbaanparadox.
- Rossum, Cora van (2015), Verbinding creëren door te luisteren, in: CoachLink Magazine 3, pp. 82-85.
- Whitworth, L., H. Kimsey-House & Ph. Sandahl (2007), Co-Actief Coachen. Nieuwe vaardigheden voor professioneel en persoonlijk coachen, Zaltbommel: Thema.
Over het blog
De missie van Loopbaanparadox is: “Kwetsbaarheid is kracht! Menselijk maatwerk in duurzaam, inspirerend en ambachtelijk loopbaan- en studiekeuzeadvies”. Het blog draagt in dit kader kennis, inspiratie en deskundigheid over en verschijnt iedere maandag.
De foto’s zijn van fotograaf Marcel Sjoers (www.marcelsjoers.nl). Ze zijn te bestellen via marcel@marcelsjoers.nl. Het blog is geschreven door Cora van Rossum (www.loopbaanparadox.nl) en staat onder redactie van Marleen Schoonderwoerd (http://www.linkedin.com/in/marleenschoonderwoerd).
Wanneer door dit blog persoonlijke dilemma’s boven komen, is het altijd mogelijk om hierover te mailen (cora@loopbaanparadox.nl). Gratis!
Cora van Rossum – www.loopbaanparadox.nl – 31-8-2015
