Leiders en mentoren

Wat kunnen we leren van leiders in de wereld? Hoe kunnen zij ons inspireren voor ons persoonlijk leiderschap? In deze blogserie staan we stil bij zeven leidersfiguren. De tweede serie richt de schijnwerpers op Albert Einstein. Met in aflevering 3 aandacht voor het belang van goede mentoren.

In een eerdere aflevering beschreef ik het creatieve brein van Einstein en het feit dat hij een voorvechter was van een onafhankelijke geest voor zijn leerlingen. Ook het feit dat hij vaak graag alleen was, met zijn eigen gedachten, in plaats van onder de mensen te zijn. Kunnen we daaruit nu de conclusie trekken dat Einstein voor het ontwikkelen van zijn ideeën volledig op zichzelf was aangewezen? Dat hij een einzelgänger eersteklas was, die zelf niemand had die hem weer leidde? Een mentor of een persoon waar hij naar opkeek? Voor een groot deel was dat in het geval van Einstein het geval. Niet helemaal. Er was in ieder geval een uitzondering.

De grootste en edelmoedigste man van onze tijd

In de rede op de begrafenis van Lorentz zegt Einstein: ‘Ik sta aan het graf van de grootste en edelmoedigste man van onze tijd.’

Hendrik Lorentz (1853–1923) was in Nederland een van de grootste natuurkundigen en won in 1902 de Nobelprijs voor Natuurkunde. Hij deed veel onderzoek naar elektromagnetische eigenschappen van materie. Later zou blijken dat hij hiermee de basis legde onder de relativiteitstheorie van Einstein.

Voor de herdenking van de honderdste geboortedag van Lorentz in 1953 schreef Einstein: ‘Alles wat ontsproot aan zijn superieure geest was even helder en mooi als een goed kunstwerk. (…) Voor mij persoonlijk was hij van meer betekenis dan enig ander die ik in mijn leven heb ontmoet.’

Samen een nieuwe theorie scheppen

In een ontmoeting met Lorentz kon Einstein zich volledig verliezen zoals een collega, Paul Eherenfest, beschreef. Wanneer Lorentz al vragend en uitleggend meedacht over Einsteins theorie over de afbuiging van het licht en de zwaartekracht ontstond de volgende sfeer volgens hem: ‘Lorentz keek glimlachend naar de volkomen in gedachten verzonken Einstein, precies zoals een vader kijkt naar een bijzonder beminde zoon, vol vertrouwen dat zijn jongen de noot zal kraken die hij hem gegeven heeft, maar wel nieuwsgierig naar hoe hij dat gaat doen. Opeens keek Einstein vrolijk op: hij had het!’ Dan werd er nog wat gedimdamd om werkelijk tot overeenstemming te komen en waren beide mannen als twee kunstenaars die helemaal opgegaan waren in het scheppen van een nieuwe theorie.

Onafhankelijkheid en mentorschap

Ik geloof in beide aspecten van de ontwikkeling en het leiderschap van Einstein. Ik geloof in zijn onafhankelijke geest. Wanneer wij als leiders niet onafhankelijk kunnen denken en opereren, ook onder tegenstand en druk, wordt ons leiderschap week. Tegelijk geloof ik dat de kracht van ons leiderschap toeneemt wanneer we zelf een mentor of mentoren hebben, goede en inspirerende voorbeelden. Dat laatste heeft een aantal redenen:

1. Een mentor is die persoon die ons de noot te kraken geeft en erop vertrouwt dat wij dat kunnen. Hij helpt ons daarmee te stretchen, onze mogelijkheden uit te rekken.
2. Een mentor is een objectieve en scherpe vertrouweling die van meer afstand dan wijzelf ons leren beziet en ons daarin richting kan geven.
3. Een mentor is iemand die ons aanmoedigt en bemoedigt, zodat we de onafhankelijke weg van ons leiderschap op een goede manier vorm kunnen geven.

Bronnen voor de serie Leren van Leiders

Meer weten over de bronnen voor deze serie? Klik dan hier:

Toon text

De foto’s zijn van fotograaf Marcel Sjoers (www.marcelsjoers.nl). Ze zijn te bestellen via marcel@marcelsjoers.nl. Het blog is geschreven door Cora van Rossum (www.loopbaanparadox.nl) en staat onder redactie van Marleen Schoonderwoerd (http://www.linkedin.com/in/marleenschoonderwoerd).

Wanneer door dit blog persoonlijke dilemma’s boven komen, is het altijd mogelijk om hierover te mailen (cora@loopbaanparadox.nl). Gratis!

Cora van Rossum – www.loopbaanparadox.nl –28-05-2019